کد مطلب:113799 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:152

امام علی (ع) در اكثر خطبه ها و فرازهای حساس نهج البلاغه، در مواردی كه می خواست مبانی اعتقادی و اخلاقی و سیاسی را برای همگان به اثبات برساند همواره در قالب طرح های آموزشی مباحث عمیق فلسفی و كلامی خود را ارائه می فرمودند كه برخی از جوانب آن را مورد مطالعه قرار می دهیم مانند:

1- اهداف آموزشی امام (علیه السلام)

«عقیدتی، سیاسی، اخلاقی»

2- امام مستقیم وارد مباحث عقیدتی نشده و اهداف آموزشی

[صفحه 74]

خود را مطرح نمی كنند بلكه در پرتو جاذبه ی هنری طرح ها، اهداف آموزشی را ارائه می فرمایند.

3- برای انتخاب سوژه ی مناسب در بحث، افكار و آراء و توان فكری و فرهنگ حاكم بر مخاطبین خود را در نظر گرفته و با تناسب آنها بحث را از كانال تشبیه و مقایسه، یا ضرب المثل ها، و یا طرح های زیبای آموزشی آغاز می فرمودند.

4- در برخی از خطبه ها، برای اثبات مبانی اعتقادی ابتداء به زیبائیهای طبیعت روی آورده و شگفتی های آن را مطرح می نمایند.

بحث را از گل ها

پرندگان رنگارنگ

انواع خزندگان، حیوانات گوناگون

زیبائیهای زمین و آسمان، آغاز می فرمودند و پس از تحلیل و بررسی مناسب، عجز عقول بشری را به اثبات می رساند.

و دست توانای خداوند نظام را بهمگان می نمایاند و دل ها را شیفته ی حضرت حق می كردند.

كه در برخی از مباحث نهج البلاغه مردم از شوق و محبت خداوند بزرگ می گریستند و دچار تحول عظیمی شده در شمار عرفای اصحاب امام (ع) قرار می گرفتند.

5- روش امام (ع) در طرح طبیعت نگری این بود كه پس از ارزیابی شگفتی های طبیعت، همه را به تفكر و تعقل واداشته كه:

[صفحه 75]

اینهمه زیبائی ها از كجاست؟

و چگونه پدید آمده اند؟

آنگاه زمینه های رشد و بیداری فطرت خداجو را فراهم كرده به نتیجه گیری های شایسته ای اشاره می فرمایند.

6- در طرح طبیعت نگری، امام (ع) با دو روش مستقل به اثبات مبانی اعتقادی روی می آوردند.

الف- گاهی به مجموعه هماهنگ و منظم طبیعت نگریسته و حركت مداوم میكانیكی طبیعت خداوندی را مطرح و آنگاه خداوند آفریننده ی حكیم و عاقل و هماهنگ كننده را اثبات می فرمودند، مانند خطبه 1 و 65 و 185.

ب- و زمانی در جزء جزء پدیده ها به كنكاش و بررسی پراخته و واقعیت های شگفتی آور موجود در آن را می شناساندند مانند خطبه ی 186 و 185 و 163 و 108.

صفحه 74، 75.